Movie Time: The Bridges of Madison County – Οι Γέφυρες του Μάντισον
Οι Γέφυρες του Μάντισον ( The Bridges of Madison County, ΗΠΑ 1995)
του Clint Eastwood, με τον ίδιο και τους Meryl Streep, Annie Corley, Victor Slezak.
Ταινία νοσταλγική με ρομαντική διάθεση και προεκτάσεις. Ποιος είπε ότι ο ρομαντισμός στην εποχή μας δεν συγκινεί; Προ πάντων, όταν δεν είναι γλυκερός, δεν τελειώνει με το «ζήσαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα» και κυρίως, όταν παρακινεί να στοχαστούμε πάνω στην ανθρώπινη συνθήκη και ζωή, τον έρωτα, το όνειρο. «Τα παλιά όνειρα ήταν όμορφα όνειρα. Δεν πραγματοποιήθηκαν, αλλά χαίρομαι που τα έκανα», θα πει ο φωτογράφος Ρόμπερτ. «Κάνετε ό,τι χρειάζεται για να ευτυχήσετε σ’ αυτή τη ζωή… Υπάρχει τόση πολλή ομορφιά», θα συμβουλεύσει τα παιδιά της η νοικοκυρά στο κτήμα του άντρα της Φραντσέσκα. Σκηνή οι παλιές σκεπαστές γέφυρες της κομητείας του Μάντισον στην Αϊόβα, όπου παίζεται το δράμα σκηνοθετημένο από τον παλιό γνώριμο των γουέστερν της εφηβείας μας Κλιντ Ίστγουντ που τόσο αγαπήσαμε.
Δυο διαφορετικοί «χαρακτήρες» που η μοίρα τους φέρνει κοντά για τέσσερις μέρες, ερωτεύονται με πάθος, καθένας τους ανακαλύπτει στον άλλον ό,τι ονειρεύτηκε κι έχει στη ζωή επιθυμήσει. Τι τους εμποδίζει να συνεχίσουν μαζί στο μέλλον; Τα πράγματα είναι ευκολότερα για τον Ρόμπερτ, που κοιτάζει ήδη από το παράθυρο τον δρόμο, το ταξίδι, την περιπετειώδη ζωή. Μπορεί να την πάρει μαζί του. Θα συνεχίσει να βγάζει φωτογραφίες περιπλανώμενος, αγαπώντας την. Η Φραντσέσκα ωστόσο αν φύγει, εγκαταλείπει την βολική μικρή άνευ εκπλήξεων ζωή της, μαζί όμως και την οικογένεια, η ευτυχία της θα στηρίζεται στον πόνο των ανθρώπων που αγαπάει. Κι εξ αυτού βλέπει ήδη το τέλος αυτού του έρωτα, που θα μετατραπεί σ’ εφιάλτη από τη στιγμή που θα αφήσουν πίσω τους ανθρώπους που σε τίποτε δεν έφταιξαν. Ο έρωτάς τους δεν έχει αύριο, πιστεύει η Φραντσέσκα. Ποιος έρωτας έχει αύριο;
Την περιμένει ενώ τον δέρνει η βροχή, εκείνη μένει κοντά στον σύζυγο με μόνιμη συντροφιά την λύπη της. Θα προτιμήσει την βαρετή ζωή της μικρής πόλης, αλλά οι άνθρωποι της θα μείνουν αλώβητοι, τα παιδιά της θα έχουν τη μητέρα τους.
Από δύο υπάρξεις που αγαπήθηκαν τόσο πολύ σε τόσο βραχύ χρονικό διάστημα στο τέλος απομένει ένα χαρτόνι με δύο φωτογραφικές μηχανές, μερικές φωτογραφίες της Φραντσέσκα, το σημείωμά της που τον καλούσε σε δείπνο, ο σταυρός του βαπτίσματος της που του είχε χαρίσει. Ένα γράμμα εκείνης προς τα παιδιά της που θ’ ανοιχθεί μετά θάνατον. Τα ημερολόγια της. Ο Ρόμπερτ ξαναπήρε τους δρόμους, αλλά δεν ήταν πια ο ίδιος, κι ούτε μπόρεσε να την ξεχάσει. Εκείνη πέρασε το υπόλοιπο της ζωής της με τη σκέψη του, που την βοήθησε ν’ αντέξει. Τελευταία επιθυμία της να τον συναντήσει στην άλλη ζωή, εξηγεί στο γράμμα κι ο θεατής δοκιμάζει πικρή γεύση: αφιέρωσε την γήινη ζωή της στην οικογένεια. Ας επιτρέψουν τουλάχιστον στην ψυχή της να πάει να τον βρει, εκεί που τα πνευματικά και τ’ άυλα προσδοκούν δικαίωση.
Έχει νόημα η απόφαση της Φραντσέσκα, όταν τέτοιος έρωτας έρχεται μόνο μια φορά στη ζωή μας (το λέει ο Ρόμπερτ), κι επομένως καταδικάζεται προτού τον βιώσουν; Η Φραντσέσκα επιλέγει τον δρόμο της ευθύνης, διότι ξέρει ότι πολύ γρήγορα ο έρωτας στον οποίο πίστεψε θα την στοιχειώνει. Καθένας έχει δικαίωμα στον έρωτα, στη ζωή. Όταν όμως αυτά συναρτώνται με τη θυσία αυτών που αγαπάμε, με την εγκατάλειψη αυτών για τους οποίους είμαστε υπεύθυνοι, τότε προηγείται η δική τους ζωή κι ευτυχία. Γι’ αυτό και τα παιδιά διαβάζοντας το γράμμα της μητέρας τους περνούν από την έκπληξη στη συγκίνηση κι εκείθεν στην κατανόηση. Σαν να παίρνουν ένα μάθημα από τη νεκρή μάνα τους, που τους αναγκάζει να συλλογιστούν πάνω στην ίδια τη ζωή τους πιο ώριμα, πιο υπεύθυνα.
Mystic river (2003), Million dollar baby (2004), Flags of our fathers (2006), Letters from Iwo Jima (2006), Gran Torino (2008) κι άλλες ακόμα. Όλες οι ταινίες του βετεράνου Κλιντ Ίστγουντ λειτουργούν σαν ένα παραπονεμένο βλέμμα προς αυτό που μπορεί να κάνει ο άνθρωπος αλλά εμποδίζεται να το κάνει. Κάνει αυτό που είναι αναγκασμένος να κάνει, πάντα με βαρύ κόστος. Τρυφερές ιστορίες μοναχικών, εμμονικών, παράξενων, φαινομενικά αδύναμων ανθρώπων που τους εκμηδενίζουν οι ανατροπές. Κάποτε καταλήγουν να τα ανατρέπουν όλα αυτοί οι ίδιοι. Ακόμα κι όταν ξέρουν πως αυτό θα οδηγήσει στον αφανισμό τους.
Η αγαπημένη μου Μαρία Πάλλα έγραψε αυτήν την τόσο όμορφη κριτική και ήθελα να την μοιραστώ μαζί σας. Η Μαρία Πάλλα είναι ιστορικός και συγγραφέας. Έχει εκδώσει δύο βιβλία τα οποία είναι οι «Απώλειες» (διηγήματα) και η «Μικρή Μεγάλη Εβδομάδα» (μυθιστόρημα). Υπό έκδοση βρίσκεται το μυθιστόρημα «Οι Αρχάριες». Επίσης στο διαδίκτυο έχουν δημοσιευθεί διάφορα διηγήματα και νουβέλες της.
